Zapraszamy do udziału w sesji naukowej pn. Zagłada żołnierzy Zgrupowania NSZ Henryka Flamego "Bartka" na Opolszczyźnie w 1946 roku. Spotkajmy się w poniedziałek 11 kwietnia 2016 roku, godz. 10.00-16.00, w Państwowej Wyższej Szkole Zawodowej w Nysie, ul. Obrońców Tobruku 5.

Późnym latem 1946 roku na terenie Opolszczyzny doszło do niezwykłej tragedii. W zorganizowanej przez Urząd Bezpieczeństwa w Katowicach perfidnej prowokacji zostało zamordowanych około dwustu żołnierzy antykomunistycznego podziemia - "wyklętych" - ze Zgrupowania Narodowych Sił Zbrojnych kpt. Henryka Flamego "Bartka".

Zgrupowanie "Bartka", zwanego "królem Podbeskidzia", było bezpośrednio po wojnie najsilniejszym oddziałem partyzantki antykomunistycznej na terenach Beskidu Śląskiego i Żywiecczyzny. Słynną akcją tych żołnierzy było opanowanie 3 maja 1946 roku przez kilka godzin miasteczka Wisła i zorganizowanie tam, w środku dnia, na oczach sterroryzowanych funkcjonariuszy UB i MO, patriotycznej manifestacji i defilady Zgrupowania.

Działającym latem 1946 roku, w ramach operacji "Lawina" agentom UB, podającym się za emisariuszy kierownictwa NSZ, udało się przekonać dowódcę i jego podwładnych, że najlepszą drogą ucieczki przed deptującymi im po piętach siłami komunistów była ewakuacja na Zachód przez Czechosłowację. Trasa przerzutu oddziału biegła przez wyludnione tereny Opolszczyzny. I tutaj, podczas noclegu, "Bartkowcy" byli rozstrzeliwani lub wysadzeni w powietrze wraz z barakami, w których spali. Działo się tak w lesie koło miejscowości Barut niedaleko Strzelec Opolskich oraz - i to miejsce obecnie wydaje się ostatecznie potwierdzać - na terenie dawnego poniemieckiego lotniska koło Starego Grodkowa.

O ile polana leśna koło Barutu była eksplorowana przez zespół prof. Krzysztofa Szwagrzyka z IPN już od 2012 r., to sprawa potencjalnego miejsca zagłady drugiej grupy żołnierzy w okolicach Starego Grodkowa pojawiła się w ubiegłym roku m.in. za sprawą dociekań zespołu redakcji miesięcznika "Odkrywca". 17 marca tego roku zespołowi prof. Szwagrzyka udało się dokonać pierwszego poważnego odkrycia na tym terenie.

dr Grzegorz Mazur

Instytut Bezpieczeństwa Wewnętrznego

Opublikowano: 30-03-2016