Estetyka dojrzałości i starości

We wtorek 15-tego marca zakończył się cykl wykładów, realizowanych przez doc. dra Tomasza Drewniaka dla słuchaczy Uniwersytetu Trzeciego Wieku w Nysie. W ramach głównego tematu zatytułowanego "Estetyczno-etyczny wymiar ludzkiej egzystencji" omówiono następujące moduły zagadnień:

1. Ontologiczny i epistemologiczny aspekt człowieczeństwa (wykład I: 24.11.2015 r.)
2. Działanie i wgląd człowieka w perspektywie etyki cnót (wykład II: 22.12.2015 r.)
3. Wartości estetyczne w horyzoncie dojrzałości i starości: piękno, doskonałość, brzydota, charakterystyczność, wdzięk i godność (wykład III: 15.03.2015 r.).

Doc. dr Tomasz Drewniak, przeciwstawiając się trendom współczesnej popkultury i odwołując się do przykładów z zakresu sztuki europejskiej, wykazał, iż dojrzałość (starość) jest estetycznie bardziej zróżnicowana, a także złożona aniżeli młodość. Wartość estetyczna dojrzałości polega na uobecnieniu w ciele sfery ducha, "moralnego wymiaru" jednostki - jej duchowego bogactwa lub ubóstwa. Zniekształcony obraz współczesnego człowieka - redukujący jego człowieczeństwo do młodości, doskonałości, witalności, mocy, szczęścia, samozadowolenia, atrakcyjności - ogranicza percepcję wymiaru duchowego, marginalizując przy tym dojrzałość i starość. W konsekwencji współczesny człowiek żyje fikcją, jak gdyby miał nigdy nie umrzeć, jak gdyby sytuował się w polu nieskończenie narastającej mocy. Wartościami estetycznymi odpowiadającymi dojrzałości i nadającymi wartość starzeniu się, cierpieniu oraz śmierci są przede wszystkim godność, charakterystyczność, a w mniejszym stopniu wdzięk czy "zewnętrznie" rozumiane piękno. W nich wyjawia się całościowa prawda o człowieku, także jako o istocie afirmującej własną słabość i niemoc.

Dr Alina Dittmann